Fenomenler artık yandı! Ticaret Bakanlığı tüm çalışmalar için harekete geçti
Sosyal medya fenomeni Dilan Polat’ın tutuklanmasının ardından fenomenler gergin durumda.
Dilan Polat’ın sosyal medyadaki satış ve tanıtımlarıyla ‘vergi usul kanununu ihlal’ suçundan da yargılanması dikkatlerin diğer sosyal medya fenomenlerine çevrilmesine neden oldu.
Ticaret Bakanlığı, internet üzerinden satılan eserlere yönelik aktif bir pazar ve denetim sistemi için harekete geçerek e-Ticaret’te İş Güvenliği Projesi’ni duyurdu.
Ticaret Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Raporu’ndan derlenen bilgiye göre, internetin gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla birlikte klasik alışveriş kanallarından farklı dinamikleri ve kuralları olan bir elektronik pazar oluştu.
E-ticaret tüketiciler tarafından giderek daha fazla tercih edilir hale geldi ancak bu alan kontrolü kolay olmayan yeni bir ticaret şekli olarak öne çıktı.
Bu alandaki hukuki altyapı ihtiyacının karşılanması amacıyla hazırlanan “Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu” ile Türkiye’de giderek yaygınlaşan e-ticarete konu ürünlerin aktif denetimi için kurallar ortaya konuldu.
Kanunun alt mevzuatı olarak hazırlanan “Uzaktan İletişim Araçlarıyla Piyasaya Sunulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Kontrolüne İlişkin Yönetmelik Taslağı” da kamuoyuna sunuldu.
Taslakta, internet veya telefon gibi uzaktan bağlantı araçlarıyla piyasaya arz edilen ürünlerin şikâyet üzerine veya resen denetlenmesi, işletmecilerin denetimi yapan yetkili kuruluşlarla işbirliği yapması ve yetkili kuruluşların numune alabilmesi amaçlanıyor. Kontrol için gerektiğinde bilinmeyen satın alma yoluyla.
KOZMETİK ÇALIŞMALARI DENETLENDİ
Yasanın ardından geçen yıl online satışları denetleyen kurumlar Sağlık Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı oldu.
Sağlık Bakanlığı, internet üzerinden satılan ürünlere ilişkin 103 kontrolde 268 parti ürünü denetledi. Yapılan kontroller sonucunda 262 parti eserin uygunsuz olduğu tespit edildi. Uygun olmadığı tespit edilen ürün partilerinin 218’i kozmetik, 44’ü ise biyosidal ürünlerdi.
Yapılan kontroller sonucunda, kozmetik alanındaki ürün tanıtımlarının tüketiciyi yanıltıcı ve aldatıcı olduğu gerekçesiyle Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne 766 alan adı/URL’ye erişimin engellenmesi yönünde bildirimde bulunuldu. Ayrıca 214 adet alan adı/URL’si gerekli değerlendirmenin yapılması için Ticaret Bakanlığı’na iletildi. Sağlık Bakanlığı’nın 2022 yılında tespit ettiği uygunsuz ürünlerin yüzde 17’si internet satışlarından kaynaklandı.
BEYAZ EŞYALARIN GÜÇ ETİKETLERİ DENETİMİ YAPILDI
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın internetten satılan ürünlere yönelik 2021 yılında başlattığı eko tasarım ve güç etiketleme mevzuatı kapsamında, aspiratör ve fırınlara yönelik tarama faaliyetleri sonucunda 2022 yılında 58 farklı model ürüne yaptırım uygulandı.
Yeni güç etiketleme ve eko tasarım kriterlerini karşılayamayan eserlerin e-ticaret sitelerinde satışına devam edilip edilmediğinin belirlenmesi amacıyla online güç etiketleme kontrollerinde 178 farklı eser modeli tarandı.
Yapılan kontroller sonucunda 82 adet model eserde uygunsuzluklar tespit edildi.
Rapora göre artan internet satış hacmi, diğer kuruluşların da bu alana daha fazla önem ve öncelik vermesi gerektiğini ortaya koyuyor. Kamuoyuna sunulan yönetmelik taslağının yayımlanmasının ardından söz konusu alandaki kontrollerin etkinliğinin artırılması bekleniyor.
ÜRÜN SATICILARI VE TÜKETİCİLERDE FARKINDALIK ARTIRILACAK
Öte yandan e-Ticarette İş Güvenliği Projesi de Bakanlık tarafından yürütülecek. Projeyle, e-ticarette ürün güvenliği kontrolleri alanında piyasa gözetim ve kontrol kuruluşlarının altyapısının güçlendirilmesi, elektronik ortamda eser satan üreticiler ile satın alan tüketicilerin iş güvenliği konusunda bilinçlendirilmesi amaçlanıyor.
Ayrıca elektronik ticarette piyasa denetimi ve kontrolünü sağlayan yazılımlar geliştirilerek elektronik ticaret kontrollerinde aktif uyumun sağlanması ve aktif bir kontrol sisteminin kurulması amaçlanmaktadır.
Konuyla ilgili hedefler 2024 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında da yer aldı. Buna göre e-ticarette piyasa denetimi ve kontrolünün etkinleştirilmesine yönelik sistem kurulacak ve gerekli mevzuat çalışmaları yürütülecek. Uzaktan bağlantı araçlarıyla piyasaya arz edilen eserlerin piyasa denetimi ve kontrolüne ilişkin ikincil mevzuat tamamlanacaktır.
